Paardenbloemtapenade

Paardenbloem (Taraxacum officinale)

Ik zat eens door de recepten op mijn website te bladeren en merkte tot mijn grote verbazing dat ik nog nooit iets over de Paardenbloem heb geschreven, terwijl het toch één van de meest bijzondere (en mooie!) inheemse planten is.

Paardenbloem (Taraxacum officinale) behoort tot de Composietenfamilie (Asteraceae). De plant heeft een onuitroeibare penwortel. Het blad kan ingesneden zijn en rond of langwerpig. Paardenbloem heeft diepgele lintbloemen, die licht geuren, en een typisch kenmerk van deze familie zijn. Alle delen van de plant bevatten melksap of latex. Dit smaakt zeer bitter en is een belangrijk onderdeel van de medicinale kwaliteiten van de plant. De vruchten zijn de bekende pluizenbollen met de zaadjes aan het eind van de vruchtpluis.

De bladeren, bloemen en wortels van de plant worden gebruikt. De bladeren en bloemen kan je best in het voorjaar plukken, in april en mei. De wortel kan in het voor- of najaar geoogst worden. In het voorjaar is de wortel rijk aan bitterstoffen en in het najaar aan inuline. Beide stoffen komen in veel leden van de Composietenfamilie voor. Afhankelijk van de toepassing kies je dus de oogsttijd.

Paardenbloem wordt zowel culinair als medicinaal ingezet. De bladeren zijn lekker in salade of klaargemaakt als spinazie. De bloemen worden gebruikt in thee en andere culinaire bereidingen, zoals wijn, likeur, jam, etc. Van de wortels wordt onder andere paardenbloemkoffie gemaakt.

Door de grote hoeveelheid vitaminen en mineralen die de Paardenbloem bevat, kan de weerstand van mensen die de plant regelmatig toepassen in hun dieet aanzienlijk verhogen. Het blad en de wortel zijn bitter door de aanwezigheid van bitterstoffen in het melksap. Bitterkruiden worden ingezet vanwege een stimulerend effect op de spijsvertering, omdat de bittere bestanddelen de secretie van maag- en darmsappen stimuleren, waardoor voeding beter verteerd wordt. Paardenbloem is ook in gebruik als stimulant voor de lever en gal, en als urinedrijver.

Let wel op! Paardenbloem kent veel contra-indicaties en interacties met reguliere geneesmiddelen als je het in medicinale doses toepast. Vermijd de plant bij galaandoeningen. Door de galdrijvende werking van Paardenbloem, kan er een opeenhoping van gal ontstaan. Kijk ook uit bij maagzweren, hartfalen, nierfalen, diabetes en bipolaire stoornis, want Paardenbloem kan een interactie hebben met medicatie die hierop gericht is. De plant heeft effect op de leverfunctie. Daardoor is het aannemelijk dat het kruid een interactie heeft met middelen die in de lever worden afgebroken en getransformeerd (en dat zijn er veel). Ten slotte reageren sommige mensen allergisch op de latex in de plantendelen.

RECEPT: Paardenbloemtapenade

Er zijn honderden lekkere recepten met paardenbloem te bedenken, van thee tot gelei en van wijn tot likeur. Een simpel, maar overheerlijk recept dat ik wel eens samen met cursisten maak in de cursus Making sense(s) of herbs is paardenbloemtapenade. Vaak wordt er eerst wat aarzelend aan geproefd, maar vervolgens wordt het knapperige brood dik besmeerd en bunkeren ze als bootwerkers.

Wat heb je nodig voor 1 kommetje?

• Een 20-tal paardenbloemen (bloem)
• 8 medjouldadels
• Rasp en sap van 1 sinaasappel of citroen

Aan de slag!

Knip de lintbloemen van de paardenbloemen. Stop ze in een keukenmachine. Voeg 8 dadels en het sap en de rasp van de sinaasappel of citroen toe. Mix tot je een smeuïge massa hebt. Uiteraard kan je nog andere smaakmakers toevoegen. Het is bijvoorbeeld ook lekker met wat Roomse kervel of Lievevrouwebedstro erbij. Niet te versmaden op knapperig brood of een toastje!